" -de / -da " Ekinin Yazımı İle İlgili Kurallar

" -de / -da " Ekinin Yazımı

Türkçede -de, -da ekinin iki görevi bulunmaktadır .

1. Bulunma hal eki olan - de, -da
2. Bağlaç olan -de / -da

Bulunma hal eki olan -de/-da birleşik yazılırken bağlaç olan -de/-da eki ise ayrı yazılır . -de / -da ekinin bağlaç mı yoksa bulunma hal eki mi olduğunu anlamanın çok basit bir yöntemi vardır . -de / -da ekini cümleden çıkardığımızda cümlenin anlamında bozulma olursa birleşik yazarız , cümlenin anlamında herhangi bir bozulma olmazsa ayrı yazarız . Şimdi örnekler üzerinden açıklamaya devam edelim :

- Kapıda siyah bir araba vardı . ( - da eki cümleden çıkarılınca cümlenin anlamı bozulduğu için birleşik yazıldı . )
- Bizim de bazı isteklerimiz olacak . ( -de eki cümleden çıkarıldığında " bizim bazı isteklerimiz olacak ." cümlesi kalıyor ve anlam bozulması olmadığı için ayrı yazıldı . )

- Evlerinde huzur içinde uyuyorlar . ( hal eki )
- Yarışmaya Ahmet de katıldı . ( bağlaç )

- Yeni aldığımız elbiseleri mağazada unutmuş . ( hal eki )
- Yarınki toplantıya sen de bizimle gelir misin ? ( bağlaç )

- Pazarda taze sebze kalmamış . ( hal eki )
- pazardan biraz da meyve alalım . ( bağlaç )

Not : Bağlaç olan "-de/-da" eki her zaman ayrı yazılır ve ayrı yazıldığı zaman sertleşme kuralı uygulanmaz . Kısacası bağlaç olan " -de/-da " eki "-te / -ta " olmaz .

Örnek :

- Hediyelerin arasından kazak ta çıktı . ( yanlış )
- Hediyelerin arasından kazak da çıktı . ( doğru )

- Bugün sınıfta Ahmet te yoktu . ( yanlış )

- Bugün sınıfta Ahmet de yoktu . ( doğru )

5 yorum:

Deneme