Masal ve özelliklerini şu şekilde
sıralayabiliriz:
- Olağanüstü olayların cin, peri,
cadı vb. olağanüstü kahramanların başından geçtiği yer ve zamanın belli
olmadığı edebi türe "masal" denir.
- Masallar ilk formları sözlü
edebiyat ürünü olan eserlerdir. Halk arasında anlatılagelen bu hikayeler daha
sonradan bir yazar tarafından yazıya geçirilmiştir.
- Masallar genellikle şiir
şeklinde bir tekerleme ile başlar.
- Masalların çocukların
eğitiminde ve eğlendirilmesinde önemli bir yeri olduğu için genellikle dilleri
sade ve akıcıdır.
- Masalların nasıl sonuçlanacağı,
kahramanların başına neler geleceği gibi şeyler masalın sonuna kadar belli
olmadığı için çok merak uyandırıcı ve sürükleyicidirler.
- Masallarda çocuklara evrensel
değerleri kazandırmak için özellikle iyilik, doğruluk, sevgi, yardımseverlik,
erdem, ahlak gibi konular işlenir.
- Masallarda olağanüstü olaylar
işlenir ve masallarda akla uymayan olaylar anlatılır.
- Masallardaki yerler dünyada
bulunmayan hayali yerlerdir. Masallar Kafdağı, periler ülkesi, cüceler ülkesi
gibi yerlerde geçer.
- Masallarda belirli bir zaman
yoktur. Öğrenilen geçmiş zaman kipi (-miş) kullanılarak anlatılır. "Evvel
zaman içinde kalbur saman içinde, bir varmış bir yokmuş" gibi ifadeler
zamanın olmadığını anlatmak içindir.
- Masallardaki kahramanların
büyük çoğunluğu olağanüstü varlıklardır. "cinler, periler, zümrüdüanka
kuşu, devler, cüceler" gibi kahramanlar kullanılır. Masal kahramanları
idealize edilmiştir. Yani iyiler çok iyi, kötüler ise çok kötüdür. Masalın sonunda
iyiler mükafatlandırılır kötüler cezalandırılır.
- Masalların amacı insanlara ders
vermektir. Hayali kahramanlar kullanılmasının sebebi de insanları rencide
etmemektir.
Masalların Türleri
Masal kavramı aslında sözlü
gelenekten gelen bir türü anlatmak için kullanılır. Ancak daha sonradan
oluşturulmuş masallar da vardır. Masallar ikiye eyrılır.
1. Anonim Masallar : Söyleyeni
belli olmayan toplumun ortak malı haline gelmiş masallardır. Halkın düşünce
yapısını yansıtan masallardır. Nesillerden nesillere anlatıla anlatıla
gelmişlerdir.
2. Sanatsal Masallar : Toplumun
aksayan yönlerini anlatmak amacıyla sanatçılar tarafından yazılan masallardır.
Şeyhi'nin Harname adlı eseri bu türe örnek olarak verilebilir.
Not : Dünya Edebiyatında
Beydeba'nın Kelile Ve Dimne ilk örnektir. Binbir Gece Masalları, La Fonteine,
Grimm Kardeşler ve Andersen meşhur örneklerdir.
Türk edebiyatında ise en meşhur
masal Keloğlan'dır.
0 Comments:
Yorum Gönder
Deneme