Belirtili Nesne ve Belirtisiz Nesne

B- YARDIMCI ÖGELER

1- Nesne :

Öznenin yaptığı işten etkilenen varlığa nesne adı verilir. Nesneyi bulmak için yükleme "ne, neyi, kimi?" soruları sorulur. Nesne ikiye ayrılır.

a- Belirtisiz Nesne :

"Ne?" sorusu hem özneyi bulmak için hem de belirtisiz nesneyi bulmak için sorulur. Bu sebeple ilk sorulan ne sorusu özneyi buldurur. Özneyi bulduktan sonra ikinci kez ne sorusu sorulduğunda cevap alınırsa nesne olur.

Örnekler :

- Ali ekmek aldı.

- Çocuk bahçedeki ağaçtan elma kopardı.

Alıştırmalar :

( Aşağıdaki cümlelerde yer alan belirtisiz nesneleri bulun. Etkinliğin cevabı etkinliğin altında verilecektir. )

1. Dayımlar şehrin merkezinde yeni bir ev almış.

2. Bahçedeki ağacın dallarından kiraz kopardık.

3. Ekrem'in doğum gününde çikolatalı pasta yedik.

4. Anneannem dün akşam bizlere masal anlattı.

5. Ünlü yazar evinin terasında güvercin besliyormuş.

6. Gişedeki memur vesikalık fotoğraf istedi.

Cevaplar : 1- yeni bir ev 2- kiraz 3- çikolatalı pasta 4- masal 5- güvercin 6- vesikalık fotoğraf

b- Belirtili Nesne :

Belirtili nesne olan kelime ya da kelime grupları ismin belirme hal ekini (-i hali) alırlar. Belirtili nesneyi bulmak için cümleye "neyi, kimi?" sorularını sorarız.

Örnekler :

- Boyaları dökülen kitaplığı Hasan ustaya boyattım.

- Aysel kurşun kaleminin ve silgisini evde unutmuş.

- Kardeşim Serkan top oynamayı çok seviyor.

- Gara geç gittiğimiz için treni kaçırdık.

- Annesini, babasını, kardeşini çok seviyor.

- Odanın penceresini açtı, odayı havalandırdı.

- Köyümü görünce çocukluğumun masum günlerini hatırladım.

- Esma öğretmen öğrencilerini müzeye götürdü.

Not : Bir cümlede birden fazla nesne bulunabilir. Bir cümledeki nesneler aynı türden olmak zorundadır.

- Pazardan lahana, pırasa, ıspanak, maydanoz aldık. (belirtisiz nesne )

- Eski eşyalarını, yıpranmış dostluklarını, duygu dolu mektuplarını, hüzünlü gözlerini orada bıraktım. (belirtili nesne)

Not : Belirtili nesne sadece fiil cümlelerinde bulunabilir. 

Yazının devamı için diğer sayfalara geçiş yapın...

1 2 3 4 5