Cümlenin İfade Ettiği Anlam Özellikleri-2

14. Birliktelik Cümlesi :

Bir işin başka biri ile beraber yapıldığı anlamını veren cümlelerdir. "İle, ve, birlikte" gibi kelimelerle birliktelik anlamı cümleye verilir.

Örnek :

- Yarışmaya öğretmeni ile gitti.

- Bu zaferi ikimiz birlikte kazandık.

15. Tahmin Cümleleri :

Yaşanan gelişmelere dayanarak olayların nasıl neticeleneceği ile ilgili hislere denir.

Örnek :

- Son günlerde canının bir şeylere sıkıldığını düşünüyorum.

- Bu gelişmenin bizi olumsuz etkileyeceğini zannediyorum.

16. Abartma Cümleleri :

Anlatımı ilgi çekici hale getirmek için bir şeyin olduğundan çok fazla ya da az gösterildiği cümlelere denir.

Örnek :

- Bu sene dünya kadar soru çözdüm.

- Dişinin ağrısından sabaha kadar gözlerini kırpmadı.

17. Gerçekleşmemiş Beklenti Cümlesi :

Genellikle hikaye birleşik zamanlı çekimle kurulan bu cümlelerde beklenen bir şeyin gerçekleşmediği anlamı vardır.

Örnek :

- Seni arayacaktım ama vakit bulamadım.

- Olanları duydum ama yanına gidemedim.

- Bu işten çok para kazanırım zannetmiştim.

18. Öneri Cümlesi :

Bir işin başarıya ulaşması ya da bir olayın gerçekleşmesi için yapılan tavsiyelerin yer aldığı cümlelere denir.

Örnek :

- Derslerde başarılı olmak için sınıfta dersleri iyi dinleyebilirsiniz.

- Tatilde Karadeniz'i tercih edebilirsin.

- Bence kırmızı elbiseyi almalısın.

19. Kinayeli Cümleler :

Bir gerçeği ifade ederken esprili ve alaylı bir biçimde sözün tersini ima etmeye denir.

Örnek :

- Ne kadar temiz insanlar olduğumuz sokaklardaki çöplerden belli oluyor.

- O kadar çalışkanız ki karne birlerden geçilmiyor.

20. Tasarı Cümleleri :

Bir kişinin ileride yapmak istediği işlerin planlandığı ve ifade edildiği cümlelere denir.

Örnek :

- Başarılı bir pilot olarak orduya katılmak istiyorum.

- Okulu bitirince iş hayatına hemen atılmak istiyorum.

- Yaşlanınca deniz kenarında bir evde yaşamak isterim.

21. Nesnel Cümleler :

Kişisel duygu ve düşüncelerden arınmış, doğruluğu ya da yanlışlığı ispatlanabilen ifadelerden oluşan cümlelere denir.

Örnek :

- Kitabını yayınlaması için üç yayın evi ile görüştü.

- Adam TCDD'de işçi olarak çalışıyor.

- Kale Camii, Sivas merkezde yer almaktadır.

22. Öznel Cümleler :

Kişinin kendi duygu ve düşüncelerini anlattığı, ispatlama amacı olmayan, herkesin katılmak zorunda olmadığı cümlelere denir.

Örnek :

- Mutluluk insanların hayatı için en gerekli duygudur.

- En şık elbiseler daima siyah olur.

- Bu şiir insanı uzaklara götürmeye yetiyor.

23. Doğrudan Anlatım :

Bir kişinin söylemiş olduğu bir sözü değişikliğe uğratmadan aynen aktarmaya denir. Bu tür alıntı cümleler ya tırnak içerisinde yazılır ya da sonuna virgül konularak yazılır.

Örnek :

- Yarın seni parka götüreceğim, demiştin.

- Adam : "Karşıya geçmeme yardım eder misin?" dedi.

24. Dolaylı Anlatım :

Bir kişinin sözünü olduğu gibi değil de çeşitli değişiklikler yaparak ifade etmeye denir. Yukarıdaki cümleleri aşağıda dolaylı olarak nasıl ifade ettiğimize dikkat edin.

Örnek :

- Yarın beni parka götüreceğini söylemiştin.

- Adam karşıya geçmesine yardım edebilir miyim diye sordu.

Yazının ilk bölümü için 1. sayfaya tıklayın...